عیدی مبلغی است که در پایان سال به عنوان پاداش به تمام کارگران و کارمندان با کلیه قراردادهای دائمی، موقت، ساعتی و پاره وقت تعلق میگیرد. تا قبل از سال ۱۳۷۰ قانون عیدی در کشور وجود نداشت و بعد از تصویب این قانون در مجلس شورای اسلامی این مبلغ پرداختی به یکی از مهمترین پاداش های سالانه تبدیل گشت. بر اساس این قانون کلیه کارفرمایان کارگاههای مشمول قانون کار موظفند که که این پاداش را به کارکنان خود پرداخت نمایند.عیدی کارکنان دولت در پایان هر سال توسط دولت تعیین میشود ولی عیدی کارگران مشمول قانون کار بر اساس فرمول مندرج در قانون مذکور مشخص میگردد.
عیدی درسال ۱۴۰۲
بر اساس تصمیم شورای عالی کار، محاسبه حقوق و دستمزد کارکنان و کارگران در سال ۱۴۰۲ ،۲۷ درصد افزایش داشته است. بر این اساس که حداقل عیدی سال ۱۴۰۳ که در اسفند ۱۴۰۲ به کارگران پرداخت میشود معادل 106,1656,80 ریال خواهد بود و حداکثر عیدی نیز تا ۳ برابر حداقل دستمزد ماهانه یعنی159,248,520 ریال تعیین میگردد. تمام شرکتهایی که مطابق قانون وزارت کار فعالیت میکنند باید به کارمندان و کارگران خود به ازای یک سال کار عیدی دهند.
محاسبه عیدی برای کارگران با کارکرد کمتر از یکسال
به کارگرانی که کمتر از یک سال در کارگاه کار کردهاند برای محاسبه مبلغ پرداختی باید به ماخذ ۶۰ روز مزد و به نسبت ایام کارکرد در سال محاسبه انجام گردد و این مبلغ از این بابت برای هر ماه نباید از یک دوازدهم سقف تعیین شده بیشتر شود.به عبارت دیگر مبلغ پرداخت عیدی کارکنان نباید از ۹۰ روز حداقل مزد روزانه بیشتر گردد.
فرمول محاسبه عیدی سال ۱۴۰۳ برای کارگران با کارکرد کمتر از یک سال
حداقل دستمزد روزانه×۶۰= حداقل عیدی سال ۱۴۰۲
حداقل دستمزد روزانه×۹۰= حداکثر عیدی سال ۱۴۰۲
در جدول زیر به حداقل و حداکثر عیدی کارکنان با کارکرد کمتر از یک سال اشاره شده است.
عیدی بازنشستگان تامین اجتماعی
عیدی بازنشستگان و مستمری بگیران و از کار افتادگان مشمول مقررات استخدام کشوری میباشد و از طرف هیئت وزیران تصویب میگردد و هر ساله توسط سازمان تامین اجتماعی پرداخت میگردد.
محاسبه پرداخت عیدی به کارگران فصلی
مبلغ پرداختی بابت عیدی به کارگران کارگاه های فصلی و کارگران سایر کارگاههای مشمول کمتر از یک سال در کارگاه کار نموده اند (همان گونه که در قسمت بالا توضیح دادیم) باید بر ماخذ ۶۰ روز و به نسبت ایام کارگر در سال محاسبه شود.
محاسبه عیدی به کارگران کارمزدی
این مبلغ عبارت است از متوسط کارمزد دریافتی کارگران کارمزدی بر حسب مدت ایام کارکرد آنها.
محاسبه عیدی کارگران پاره وقت
کارگرانی که به صورت پاره وقت و یا نیمه وقت و کمتر از ساعات قانونی تعیین شده توسط اداره کار مشغول به کار هستند به نسبت ساعت کار انجام یافته عیدی و پاداش محاسبه و پرداخت میگردد.
محاسبه عیدی کارگران مشاغل آزاد
عیدی کارگران مشاغل آزاد نیز مانند کارگران فصلی محاسبه و تعیین میگردد و برای افرادی که کمتر از یک سال سابقه کاری دارند بر اساس روزها و ساعت کاری آنها محاسبه و پرداخت میشود.