از رکنهای اساسی هر کسب و کاری خرید و فروش میباشد. از جمله مواردی که خریداران به آن در موضوع خرید کالا یا خدمات توجه میکنند عمل گرفتن تخفیف برای آن کالا یا خدمات میباشد.
تخفیف در اصطلاح عامیانه به معنای کم کردن قسمتی از بهای کالا به درخواست خریدار و با توافق فروشنده میباشد. تخفیف در واقع یکی از مشوقهایی است که فروشندگان میتوانند به خریداران برای عرضه کالا یا خدمات خود ارائه نماید.
انواع تخفیفات در حسابداری و روش های ثبت آن
در تجارت تخفیفات به دستههای متفاوتی طبقهبندی میشوند.مهمترین تخفیفات در موسسات تجاری به چهار بخش زیر تقسیم میشود.
تخفیفات تجاری
تخفیفات توافقی طرفین معامله
تخفیفات به علت عیب و نقص کالا
تخفیفات نقدی خرید یا فروش
تخفیفات تجاری: تخفیف تجاری معمولاً فروشنده کالا، تخفیف خاصی را برای عدهای از مشتریان و یا شرایط فروش متفاوتی را برای آنها در نظر میگیرد. معمولاً شرکتها و موسسات تجاری برای بالا بردن سطح فروش و رقابت کردن در عرضه بازار، تخفیفهایی را برای علاقمند نمودن خریداران به خرید کالا اعمال مینمایند. خریدهایی که در سیستم فروش از حد تعیین شده بیشتر باشند شامل تخفیف خواهند شد. معمولاً این تخفیف برای کسانی است که عمده خرید کرده و یا بیشتر از سطح معینی خریدکرده باشند در نظر گرفته می شود.تخفیف تجاری معمولاً در فاکتور فروش لحاظ میگردد ولی اثرات آن در دفاتر حسابداری ثبت نمیگردد. در واقع در زمان ثبت سند حسابداری آیتمی تحت عنوان تخفیف بدهکار یا بستانکار نخواهد شد و خالص فروش در اسناد حسابداری ثبت میگردد.
تخفیفات توافقی
این نوع تخفیف بر اساس چانه زدن بین خریدار و فروشنده در زمان انجام معامله صورت میگیرد. معمولاً هنگام خرید و فروش، خریدار از فروشنده طلب تخفیف میکند تا بتواند بهای کمتری بابت خرید کالا یا خدمات پرداخت نمایند. لازم به ذکر است که این نوع تخفیفات در دفاتر ثبت نمیگردد.
تخفیفات به دلیل عیب و نقص کالا
زمانی که خریدار بخواهد تمام یا بخشی از کالای خریداری شده خود را به علت معیوب بودن یا عدم تطابق مرجوع و عودت دهد در صورتی که فروشنده حاضر باشد جبران خسارت را بر عهده گیرد به وجهی که فروشنده به خریدار پرداخت مینماید، تخفیفات به علت نقص یا عدم تطابق کالا گفته میشود، که این تخفیفات باید در دفاتر ثبت گردد. کاهش در برگشت از خرید و تخفیفات موجب بدهکار شدن و افزایش آن موجب بستانکار شدن آن میگردد.
برای ثبت در دفاتر فروشنده در حالت عادی مانده حساب برگشت از خرید و تخفیفات بستانکار است و مانده عادی حساب برگشت از فروش و تخفیفات بدهکار میباشد.
تخفیفات نقدی
در هنگام انجام معاملات نسیه معمولاً فروشنده تمایل دارد طلب خود را از خریدار زودتر از موعد مقررات دریافت کند، از این رو امتیازاتی را برای خریداران که زودتر موعد بدهی خود را پرداخت نمایند قائل میشود که از این جمله امتیازات، تخفیف میباشد. به این گونه تخفیفات، تخفیفات نقدی فروش گفته میشود. حساب موقت و کاهنده فروش میباشد و همواره دارای مانده بدهکار میباشد.
جهت ثبت تخفیفات نقدی سه راه وجود دارد
فروش بعد از کسر تخفیفات نقدی در دفاتر ثبت میشوند در این روش عملاً تخفیفات نقدی ثبت نمیگردد.
تخفیفات نقدی تحت عنوان هزینه در دوره مالی شناسایی و ثبت میگردند.
تخفیفات نقدی به عنوان کاهنده حساب فروش ناخالص ثبت و در دفتر نمایش داده میشوند.